DZIEŃ DOBRY WIOSNO - CZYLI PODBIAŁOWE WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE autor: Kinga Bzduła
Chciałam się z wami podzielić tym wspaniałym artykułem
Chciałam Wam dzisiaj przedstawić cudowną roślinę – zwiastuna wiosny - w której każdy z nas powinien się za jej uzdrawiające właściwości w okresie przeziębień zakochać. Mowa oczywiście o królowej wczesnej wiosny czyli podbiale pospolitym (łacińska nazwa tussilago farfara; tussi z łaciny oznacza kaszel) nazywanym również: podbiałem zwyczajnym, końskim kopytem, oślą stopą, końskim kwiatem, grzybieniem, kaczyńcem, białodrzewem. Należy do najwcześniej zakwitających roślin. Wyglądem kwiaty przypominają mniszka lekarskiego są one jednak nieco mniejsze i smuklejsze o koszyczkach okrytych od dołu purpurawofioletowymi, łuskowatymi listkami. W pierwszej fazie wzrostu pojawia się koszyczek natomiast po zapłodnieniu tworzy roślina długoogonowe, sercowate, płytko ząbkowane liście. Liście dojrzałe są od spodu biało pajęczynkowato owłosione, natomiast liście młode pajęczykowatokutnerowate po obu stronach. Ogonki liściowe i nerwy liści - zielonofioletowe.
Podbiał pospolity rośnie w całym kraju najczęściej przy drogach, w rowach i na polach w miejscach wilgotnych i na glebach gliniastych. Jest pospolitym chwastem. Kwitnie od marca do maja. W celach leczniczych używa się liści i kwiatów podbiału. Kwiaty zbiera się wczesną wiosną zaraz po zakwitnięciu ścinając same koszyczki kwiatowe, które następnie należy suszyć w miejscach ocienionych w temperaturze nie wyższej niż 40-50 C. Podobnie jak kwiaty suszymy liście. Zbieramy młode ale dobrze rozwinięte, wolne od plam, bez ogonka lub z jego resztką. Liście najlepiej rozkładać do suszenia dolną stroną blaszki liściowej ku górze, gdyż ta trudniej wysycha. Obydwa surowce należy przechowywać w pojemnikach szczelnie zamkniętych, gdyż łatwo wchłaniają wilgoć, w miejscach suchych i zacienionych.
Podbiał pospolity ze względu na swój skład chemiczny jest uznawany za roślinę leczniczą. Podbiał zawiera związki śluzowe (ochrona dla błon śluzowych; liście zawierają do 8% śluzu), garbniki (działają ściągająco i przeciwzapalnie, obniżają przekrwienie, niszczą florę bakteryjną; do 18%), olejek eteryczny, flawonoidy (działają przeciw kurczom mięśni), fitosterol, kwasy polifenolowe, cholinę, substancje gorzkie - tusilaginę, z soli mineralnych dużo związków cynku, manganu i potasu (wpływają na funkcję gruczołów wewnętrznych np. tworzenie insuliny). Liście zawierają dużo witaminy C.
Podbiał ma działanie wykrztuśne (silniej działają kwiaty), rozkurczowe, przeciwzapalne, powlekające, osłaniające w obrębie dróg oddechowych i przewodu pokarmowego (do tego celu lepsze są liście), przeciwkaszlowe, ściągające, nieznacznie przeciwbakteryjne, moczopędne, gojące rany, przeciwkataralne, antyseptycznie, odtruwające i uspokajające.
Preparaty sporządzone na bazie podbiału osłaniają (powlekają) błony śluzowe jamy ustnej i gardła, zmniejszając tym samym ich podrażnienie w przeziębieniach, co łagodzi uporczywy kaszel. Powodują zwiększoną produkcję wydzieliny śluzu w drogach oddechowych, rozrzedzenie zalegającej wydzieliny i pobudzenie ruchów nabłonka rzęsowatego, co ułatwia oczyszczenie się i dezynfekcję dróg oddechowych czyli wyzwalają odruch wykrztuśny. Ponadto związki czynne z liści podbiału działają rozkurczowo na mięśnie gładkie oskrzeli i ułatwiają przepływ powietrza w drogach oddechowych. Związki zawarte w kwiatach mają silniejsze działanie rozkurczowe na oskrzela niż liście. Ponadto kwiaty pobudzają apetyt i działają przeciwpotnie. Zawarte w odwarze rośliny garbniki działają przeciwzapalnie i ściągająco na błony śluzowe jamy ustnej, gardła oraz przełyku, a olejek eteryczny nieznacznie przeciwbakteryjnie.
Przetwory z podbiału stosuje się w lekkich stanach nieżytowych błon śluzowych górnych dróg oddechowych, z objawami bólu w gardle i krtani oraz utrudnionym przełykaniu i odksztuszaniu. Podbiał dobrze działa również jako lek pomocniczy przy chrypkach, anginach, przewlekłych zapaleniach oskrzeli, osłabieniu odruchu wykrztuśnego i w zanikowym, suchym nieżycie gardła u palaczy tytoniu, początkowych stadiach gruźlicy, astmie skrzelowej, rozedmie płuc, przy kłopotach z prostatą, w schorzeniach nerek i pęcherza, obrzęku stóp i zapaleniu żył, zaburzeniach miesiączkowania (bolesne miesiączki). Zewnętrznie odwary z liści podbiału stosowane są w formie okładów przy: zapaleniach, wrzodach, stłuczeniach, siniakach, oparzeniach słonecznych I i II stopnia, łojotokowym zapaleniu skóry, odczynach rumieniowych skóry. Ponadto w celach kosmetycznych na tłustą cerę, zapobiega przetłuszczaniu się skóry – usuwa wypryski i trądzik.
Odwar z liści podbiału: 1 łyżkę liści zalać 1-1 ½ szklanki wody ciepłej i ogrzać do wrzenia. Gotować powoli pod przykryciem 3 min. Odstawić na 10 min i przecedzić. Pić ¼ do 1/3 szklanki 3-5 razy dziennie między posiłkami przy kaszlu. Ten sam odwar stosuje się zewnętrznie do okładów na skórę przy stłuczeniach, zaczerwienieniu i sinikach.
Dla dzieci sok miesza się pół na pół z miodem, a potem przelewa do ciemnej butelki.
W tych samych celach co podbiał można stosować ziele tymianku, owoce anyżu i liście prawoślazu.
Ciekawostki związane z podbiałem pospolitym:
- Jest składnikiem mieszanki ziołowej O. A.Cz. Klimuszko na gruźlicę płuc i kości, rozdemę płuc i nieżyt oskrzeli, krztusiec, dychawicę oskrzelową, pylicę płuc, żylaki goleni, przewlekłe zapalenie żołądka, wrzód żołądka, wrzód dwunastnicy, biegunkę i inne;
- Starożytni medycy przy astmie, przewlekłym kaszlu a także zapaleniu oskrzeli wdychali przez rurkę dym z korzeni podbiału spalanych na węglu z drzew cytrusowych. Palono też - tak jak papierosy - jej specjalnie wysuszone i zwinięte liście;
- W dawnych czasach podbiał był wykorzystywany jako lek na pękające brodawki u kobiet karmiących;
- Odwar z samych kwitów systematycznie stosowany do przemywania twarzy likwiduje przebarwienia skóry;
- Liście podbiału wchodzą w skład mieszanek Pektosan oraz Neopektosan. Liść podbiału jest surowcem farmakopealnym;
- W medycynie ludowej sok ze świeżych liści wciągano do nosa dla pozbycia się kataru;
- Odwar z podbiału używa się do mycia głowy przy wypadaniu włosów i przeciw łupieżowi ;
Jeżeli powyższy artykuł Państwa zachęcił zapraszam do poszerzania wiedzy w tym temacie. Poniżej załączam wykaz książek, z których korzystałam przy opracowywaniu powyższej publikacji:
- L. M. Krześniak „Apteczka Ziołowa” Wydawnictwo „Sport i Turystyka” Warszawa 1986.
- K. Mikołajczyk, A. Wierzbicki „Zioła” Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1983.
- J. Kresanek „Rośliny lecznicze” Wydawnictwo „Sport i Turystyka” Warszawa 1983.
- A. Ożarowski, W. Jaroniewski „Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie” Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych Warszawa 1987.
- J. Kwaśniewska, K. Mikołajczyk „Zbieramy zioła” Wydawnictwa Akcydensowe Warszawa 1986.
- O. A. Cz. Klimuszko „Wróćmy do ziół” Instytut Prasy i Wydawnictw NOVUM Warszawa 1988.
- I. Kiliańska, H. Mojkowska „Zielnik polski” Wydawnictwo INTERPRESS Warszawa 1988.
- E. Kuźniewski, J. Augustyn-Puziewicz „Przewodnik ziołolecznictwa ludowego” Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa-Wrocław 1986.
- J. Kwaśniewska, J. Skulimowski, H. Tumiłowicz „Poradnik zbieracza ziół” Wydawnictwo przemysłu lekkiego i spożywczego” Warszawa 1956
pozdrawiam,
Kinga Bzduła
Chciałam Wam dzisiaj przedstawić cudowną roślinę – zwiastuna wiosny - w której każdy z nas powinien się za jej uzdrawiające właściwości w okresie przeziębień zakochać. Mowa oczywiście o królowej wczesnej wiosny czyli podbiale pospolitym (łacińska nazwa tussilago farfara; tussi z łaciny oznacza kaszel) nazywanym również: podbiałem zwyczajnym, końskim kopytem, oślą stopą, końskim kwiatem, grzybieniem, kaczyńcem, białodrzewem. Należy do najwcześniej zakwitających roślin. Wyglądem kwiaty przypominają mniszka lekarskiego są one jednak nieco mniejsze i smuklejsze o koszyczkach okrytych od dołu purpurawofioletowymi, łuskowatymi listkami. W pierwszej fazie wzrostu pojawia się koszyczek natomiast po zapłodnieniu tworzy roślina długoogonowe, sercowate, płytko ząbkowane liście. Liście dojrzałe są od spodu biało pajęczynkowato owłosione, natomiast liście młode pajęczykowatokutnerowate po obu stronach. Ogonki liściowe i nerwy liści - zielonofioletowe.
Podbiał pospolity rośnie w całym kraju najczęściej przy drogach, w rowach i na polach w miejscach wilgotnych i na glebach gliniastych. Jest pospolitym chwastem. Kwitnie od marca do maja. W celach leczniczych używa się liści i kwiatów podbiału. Kwiaty zbiera się wczesną wiosną zaraz po zakwitnięciu ścinając same koszyczki kwiatowe, które następnie należy suszyć w miejscach ocienionych w temperaturze nie wyższej niż 40-50 C. Podobnie jak kwiaty suszymy liście. Zbieramy młode ale dobrze rozwinięte, wolne od plam, bez ogonka lub z jego resztką. Liście najlepiej rozkładać do suszenia dolną stroną blaszki liściowej ku górze, gdyż ta trudniej wysycha. Obydwa surowce należy przechowywać w pojemnikach szczelnie zamkniętych, gdyż łatwo wchłaniają wilgoć, w miejscach suchych i zacienionych.
Podbiał pospolity ze względu na swój skład chemiczny jest uznawany za roślinę leczniczą. Podbiał zawiera związki śluzowe (ochrona dla błon śluzowych; liście zawierają do 8% śluzu), garbniki (działają ściągająco i przeciwzapalnie, obniżają przekrwienie, niszczą florę bakteryjną; do 18%), olejek eteryczny, flawonoidy (działają przeciw kurczom mięśni), fitosterol, kwasy polifenolowe, cholinę, substancje gorzkie - tusilaginę, z soli mineralnych dużo związków cynku, manganu i potasu (wpływają na funkcję gruczołów wewnętrznych np. tworzenie insuliny). Liście zawierają dużo witaminy C.
Podbiał ma działanie wykrztuśne (silniej działają kwiaty), rozkurczowe, przeciwzapalne, powlekające, osłaniające w obrębie dróg oddechowych i przewodu pokarmowego (do tego celu lepsze są liście), przeciwkaszlowe, ściągające, nieznacznie przeciwbakteryjne, moczopędne, gojące rany, przeciwkataralne, antyseptycznie, odtruwające i uspokajające.
Preparaty sporządzone na bazie podbiału osłaniają (powlekają) błony śluzowe jamy ustnej i gardła, zmniejszając tym samym ich podrażnienie w przeziębieniach, co łagodzi uporczywy kaszel. Powodują zwiększoną produkcję wydzieliny śluzu w drogach oddechowych, rozrzedzenie zalegającej wydzieliny i pobudzenie ruchów nabłonka rzęsowatego, co ułatwia oczyszczenie się i dezynfekcję dróg oddechowych czyli wyzwalają odruch wykrztuśny. Ponadto związki czynne z liści podbiału działają rozkurczowo na mięśnie gładkie oskrzeli i ułatwiają przepływ powietrza w drogach oddechowych. Związki zawarte w kwiatach mają silniejsze działanie rozkurczowe na oskrzela niż liście. Ponadto kwiaty pobudzają apetyt i działają przeciwpotnie. Zawarte w odwarze rośliny garbniki działają przeciwzapalnie i ściągająco na błony śluzowe jamy ustnej, gardła oraz przełyku, a olejek eteryczny nieznacznie przeciwbakteryjnie.
Przetwory z podbiału stosuje się w lekkich stanach nieżytowych błon śluzowych górnych dróg oddechowych, z objawami bólu w gardle i krtani oraz utrudnionym przełykaniu i odksztuszaniu. Podbiał dobrze działa również jako lek pomocniczy przy chrypkach, anginach, przewlekłych zapaleniach oskrzeli, osłabieniu odruchu wykrztuśnego i w zanikowym, suchym nieżycie gardła u palaczy tytoniu, początkowych stadiach gruźlicy, astmie skrzelowej, rozedmie płuc, przy kłopotach z prostatą, w schorzeniach nerek i pęcherza, obrzęku stóp i zapaleniu żył, zaburzeniach miesiączkowania (bolesne miesiączki). Zewnętrznie odwary z liści podbiału stosowane są w formie okładów przy: zapaleniach, wrzodach, stłuczeniach, siniakach, oparzeniach słonecznych I i II stopnia, łojotokowym zapaleniu skóry, odczynach rumieniowych skóry. Ponadto w celach kosmetycznych na tłustą cerę, zapobiega przetłuszczaniu się skóry – usuwa wypryski i trądzik.
Odwar z liści podbiału: 1 łyżkę liści zalać 1-1 ½ szklanki wody ciepłej i ogrzać do wrzenia. Gotować powoli pod przykryciem 3 min. Odstawić na 10 min i przecedzić. Pić ¼ do 1/3 szklanki 3-5 razy dziennie między posiłkami przy kaszlu. Ten sam odwar stosuje się zewnętrznie do okładów na skórę przy stłuczeniach, zaczerwienieniu i sinikach.
Dla dzieci sok miesza się pół na pół z miodem, a potem przelewa do ciemnej butelki.
W tych samych celach co podbiał można stosować ziele tymianku, owoce anyżu i liście prawoślazu.
Ciekawostki związane z podbiałem pospolitym:
- Jest składnikiem mieszanki ziołowej O. A.Cz. Klimuszko na gruźlicę płuc i kości, rozdemę płuc i nieżyt oskrzeli, krztusiec, dychawicę oskrzelową, pylicę płuc, żylaki goleni, przewlekłe zapalenie żołądka, wrzód żołądka, wrzód dwunastnicy, biegunkę i inne;
- Starożytni medycy przy astmie, przewlekłym kaszlu a także zapaleniu oskrzeli wdychali przez rurkę dym z korzeni podbiału spalanych na węglu z drzew cytrusowych. Palono też - tak jak papierosy - jej specjalnie wysuszone i zwinięte liście;
- W dawnych czasach podbiał był wykorzystywany jako lek na pękające brodawki u kobiet karmiących;
- Odwar z samych kwitów systematycznie stosowany do przemywania twarzy likwiduje przebarwienia skóry;
- Liście podbiału wchodzą w skład mieszanek Pektosan oraz Neopektosan. Liść podbiału jest surowcem farmakopealnym;
- W medycynie ludowej sok ze świeżych liści wciągano do nosa dla pozbycia się kataru;
- Odwar z podbiału używa się do mycia głowy przy wypadaniu włosów i przeciw łupieżowi ;
Jeżeli powyższy artykuł Państwa zachęcił zapraszam do poszerzania wiedzy w tym temacie. Poniżej załączam wykaz książek, z których korzystałam przy opracowywaniu powyższej publikacji:
- L. M. Krześniak „Apteczka Ziołowa” Wydawnictwo „Sport i Turystyka” Warszawa 1986.
- K. Mikołajczyk, A. Wierzbicki „Zioła” Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1983.
- J. Kresanek „Rośliny lecznicze” Wydawnictwo „Sport i Turystyka” Warszawa 1983.
- A. Ożarowski, W. Jaroniewski „Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie” Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych Warszawa 1987.
- J. Kwaśniewska, K. Mikołajczyk „Zbieramy zioła” Wydawnictwa Akcydensowe Warszawa 1986.
- O. A. Cz. Klimuszko „Wróćmy do ziół” Instytut Prasy i Wydawnictw NOVUM Warszawa 1988.
- I. Kiliańska, H. Mojkowska „Zielnik polski” Wydawnictwo INTERPRESS Warszawa 1988.
- E. Kuźniewski, J. Augustyn-Puziewicz „Przewodnik ziołolecznictwa ludowego” Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa-Wrocław 1986.
- J. Kwaśniewska, J. Skulimowski, H. Tumiłowicz „Poradnik zbieracza ziół” Wydawnictwo przemysłu lekkiego i spożywczego” Warszawa 1956
pozdrawiam,
Kinga Bzduła
Komentarze
Prześlij komentarz