Kremy - od czego zacząć ? cz. I

CUKRZYCA CIĄŻOWA BEZ TAJEMNIC…

Zacznę od tego, że w końcu znalazłam chwilę czasu, aby coś napisać. Temat cukrzycy ciążowej wydał mi się ważny w dobie dzisiejszych czasów.

Cukrzyca ciążowa to nic innego jak nietolerancja węglowodanów w czasie ciąży. Występuje ona u około 14% wszystkich ciąż i wciąż wzrasta. Zazwyczaj zdiagnozowana jest w późniejszych stadiach ciąży (24-28 tydzień) często występuje u kobiet, które wcześniej nie chorowały na cukrzycę. Wiele badań naukowych wskazuje na to, że bardzo często występuje u kobiet które leczyły się na bezpłodność i zażywały leki stymulujące owulację oraz leki poowulacyjne.

Uważa się, że cukrzyca ciążowa powstaje, gdyż wiele zmian, hormonalnych i innych, które występują 

w organizmie podczas ciąży, predysponuje niektóre kobiety do stania się odpornymi na insulinę. Dodam od siebie, że również łożysko matki blokuje działanie insuliny. Insulina jest hormonem wytwarzanym przez wyspecjalizowane komórki trzustki (tzw. wysepki Largenhansa), które pozwalają organizmowi skutecznie metabolizować glukozę do późniejszego użycia jako paliwa (energii). Gdy poziom insuliny jest niski lub organizm nie może skutecznie używać insuliny (tzw. insulinoodporność), poziom glukozy we krwi wzrasta.

 Bardziej narażone na cukrzycę ciążową są kobiety :

- otyłe,

- miały cukrzyce w poprzedniej ciąży,

- poprzednia waga urodzeniowa dziecka przekraczała 4 kg.

- kobiety z zespołem policystycznych jajników PCOS 

Kobiety z cukrzycą ciążową, które otrzymują właściwą opiekę, diabetologa i dietetyka, zazwyczaj rodzą zdrowe dzieci. Jednakże, jeśli utrzymuje się uporczywie podwyższone poziomy glukozy we krwi podczas ciąży, płód będzie również miał podwyższony poziom glukozy we krwi. Może to spowodować, że dziecko będzie większe niż zwykle, a to z kolei może sprawić, że poród stanie się bardziej skomplikowany. Noworodek jest również narażony na niskie stężenie glukozy we krwi (hipoglikemię) bezpośrednio po urodzeniu i wówczas podłączany jest na kilka dni do pompy insulinowej w celu unormowania poziomu glukozy we krwi. Inne poważne powikłania źle kontrolowanej cukrzycy ciążowej u noworodków mogą obejmować większe ryzyko żółtaczki, zaburzenia rozwojowe, zwiększone ryzyko wystąpienia zespołu zaburzeń oddechowych i zwiększoną umieralność w pierwszych dobach po porodzie. Dziecko jest również bardziej narażone na nadwagę i rozwój cukrzycy typu 2 w późniejszym czasie.

Czy można zauważyć jakieś objawy mówiące o zagrożeniu cukrzycą ciążową. 

Jest to bardzo trudne do zaobserwowania, rzadko można zauważyć zwiększoną częstotliwość oddawania moczu.

W jaki sposób się diagnozuje i leczy cukrzycę ciążową.

Cukrzycę ciążową rozpoznaje się za pomocą badań krwi. Większość kobiet w ciąży jest badana między 24. i 28. tygodniem, ale jeśli masz czynniki ryzyka, twój lekarz może zdecydować się na wcześniejsze badanie.

Badanie przesiewowe pod kątem tolerancji glukozy polega na wypiciu słodkiego napoju i pobraniu krwi w godzinę później, aby sprawdzić poziom godzinę później. Jeśli badanie przesiewowe nie mieści się w określonych normach, może być konieczne dodatkowe badanie. Innym rodzajem testu jest doustny test prowokacyjny glukozy (OGTT). W tym teście sprawdzany jest podstawowy poziom glukozy we krwi, a następnie mierzony po 1, 2, a czasem 3 godzinach po spożyciu słodkiego napoju. Poziom glukozy we krwi 140 mg / dL lub wyższy w tym teście pozwoli zidentyfikować 80% kobiet z cukrzycą ciążową. Kiedy ta granica zostanie obniżona do 130 mg / dL, wskaźnik identyfikacji wzrasta do 90%. Kobiety, u których poziom glukozy we krwi jest wyższy niż 130 mg / dl, zazwyczaj zaleca się wykonanie innego testu przesiewowego na cukrzycę, jednak na czczo.

Glikozylowana hemoglobina lub hemoglobina A 1c to kolejne badanie, które można wykonać. Ten test służy do monitorowania długoterminowego poziomu glukozy we krwi u osób z cukrzycą. Poziom hemoglobiny A1c wykazuje pomiar średniego poziomu glukozy we krwi w ciągu ostatnich kilku miesięcy.

Jak wygląda prawidłowe leczenie cukrzycy ciążowej.

Leczenie cukrzycy ciążowej wymaga zachowania właściwej diety. Regularne ćwiczenia mogą również przyczynić się do ścisłej kontroli poziomu glukozy. Modyfikacja żywienia jest podstawą terapii, a wiele kobiet osiąga odpowiednią kontrolę glikemii, przestrzegając planu żywieniowego. Zbadanie poziomu glukozy we krwi w domu o określonych porach lub po posiłku będzie zalecane w celu ustalenia, czy stężenie glukozy  mieści się w dopuszczalnych granicach. Testowanie co najmniej cztery razy dziennie jest typowe. Możesz również zostać poproszona o przetestowanie moczu na obecność ketonów- substancji, które są produkowane, gdy organizm metabolizuje tłuszcz. Ketony są podwyższone, gdy organizm nie jest w stanie używać glukozy do wytwarzania energii.

Jeśli dieta i ćwiczenia nie są wystarczające do utrzymania ścisłej kontroli poziomu glukozy we krwi, może być konieczne wprowadzenie leczenia insuliną. Insulina jest jedynym oficjalnie zatwierdzonym lekiem do leczenia cukrzycy ciążowej w Polsce. Lekarz powinien zlecić leczenie insuliną tylko i wyłącznie pochodzenia ludzkiego (Gensulin R krótko działająca po posiłkowa, Gensulin N długo działająca) Wraz z postępem ciąży zapotrzebowanie na insulinę może ulec zmianie. O dawkach decyduje lekarz diabetolog kierujący.

Przestrzeganie planu posiłków, które jest zalecane dla wszystkich kobiet z cukrzycą ciążową może pomóc w utrzymaniu kontroli poziomu cukru we krwi i uniknięciu powikłań. 

• Dietetyk będzie pomocny w opracowaniu planu posiłków uwzględniającego indywidualne harmonogramy i preferencje.
• Zaleca się spożywanie różnych pokarmów i lepiej jeść mniejsze porcje w ciągu dnia (np. 4 małe do umiarkowanych posiłków i 2-4 przekąski) zamiast kilku dużych posiłków.
• Zaleca się spożywanie mniejszej ilości węglowodanów niż w normalnej diecie i spożywanie złożonych węglowodanów zawierających błonnik .Ważne jest ograniczenie spożycia żywności zawierającej duże ilości cukrów prostych.
• Produkty wysoko błonnikowe takie jak, świeże owoce i warzywa, a także produkty pełnoziarniste, są nie tylko pożywne, ale również skuteczne w utrzymaniu stabilności poziomu cukru we krwi.
• Pomijanie posiłków nie jest zalecane, ponieważ prowadzi to do niepożądanych fluktuacji poziomu cukru we krwi.  

Jak przetrwać do porodu i zrozumieć cukrzycę ciążową?

Aby poradzić sobie w momentach nagłego wzrostu, bądź spadku poziomu cukru we krwi należy zrozumieć działanie cukrzycy ciążowej. Niezbędna jest wiedza w tym temacie (nie piszę tutaj o przeczytaniu kilkunastu forum, bądź blogów o tej tematyce) pomocne będzie spotkanie z dietetykiem, który ma uprawnienia do edukowania w tym zakresie. Dietetyk w sposób jasny i obrazowy wyjaśni sposób działania insuliny, na wykresach przedstawi szczyt i czas działania leku. Przedstawi jak obliczać i przeliczać wymienniki węglowodanowe (WW), wymienniki białkowo tłuszczowe (WBT). Opracuje plan diety, jadłospis na życzenie pacjenta, ale najważniejsze to uświadomi go jakie produkty ma wybierać w sklepach oraz jak szybko i sprawnie przeliczyć ich wpływ na wzrost poziomu cukru.

Mamy lub przyszłe mamy, a nieraz także tatusiowie wiedzą, że kobieta w ciąży ma różne smaki… J. Niekoniecznie ma ochotę zdrowe produkty, więc aby nie doprowadzać do hiperglikemii wiedza z zakresu przeliczania węglowodanów jest niezbędna.

Należy pamiętać, żeby się nie denerwować, ani nie stresować bo taki stan może spowodować nagły wzrost poziomu cukru i utrzymanie się go na wysokim poziomie przez kilka godzin. 

Ten stan chorobowy może depresyjnie wpływać na niektóre kobiety, ciągłe kłucie igłą, kontrola cukru, kontrola jedzenia. To wszystko może je przerosnąć, dlatego pomyśl o konsultacji z psychodietetykiem, który znajdzie ten "twój" złoty środek na trudne chwile.

Ważny jest

Stały kontakt telefoniczny z diabetologiem, z dietetykiem oraz psychodietetykiem.